De geschiedenis van Nederland voor kinderen, deel II

• Evert te Winkel
• 8 augustus 2014
• De vrolijke noot
• 1

Nadat de Nederlanders allemaal in slaap gevallen waren door de appels die de scheepslieden van Willem Barentsz gekweekt hadden, gebeurde er in Nederland weliswaar niets, maar daar buiten een hele hoop. De Engelsen kochten Nieuw Amsterdam, dat zij New York doopten en maakten ruzie met de Fransen. De Spanjaarden gooiden de Habsburgers er tijdens de siësta uit en de Duitsers rommelden lekker aan met hun kleine stadstaatjes, waar de straten altijd geveegd zijn. Ordnung.

Verlichting

Terwijl Nederland nog lekker sliep, brak een periode aan die de Verlichting genoemd wordt, niet omdat men toen voor het eerst straatverlichting op grote schaal invoerde zodat de tuintjes van oude vrouwtjes ook ’s avonds geharkt konden worden, maar omdat men meende dat men vanuit de Duistere Middeleeuwen zo het licht van verstand en rede binnenwandelde. Dat leverde grotendeels onleesbare filosofen op, waarvan Hegel en Kant wel de ergsten zijn. Daarnaast was het onnodig, want wie de Summa gelezen heeft weet dat Thomas van Aquino het heldere licht al lang had gezien.

In Frankrijk schreef een groep pseudo-filosofen, de zogenaamde philosophes, wel nogal radicale en leesbare geschriften, waarvan Rousseau’s werken over een abstractie als de ‘volkswil’ het meest interessant zijn. Een paar jaar na de dood van Rousseau inspireerden zijn boeken, voornamelijk zijn roman Émile, de Fransen tot een enorme ruzie omdat de Franse koning alleen zijn eigen tuintje harkte. Ook mochten arme kindjes van hem niet naar school.

Revolutie

De koning werd het land uitgestuurd en de bekende radicaal Robespierre gebruikte de leer van Rousseau over de volkswil om een dictatuur te beginnen, met hem aan het hoofd. Dat vonden de andere Fransen toch niet fijn, de volkswil bleek toch niet overeen te komen met wat zij wilden. Nu moesten ze nog steeds hun eigen tuintjes harken en konden hun kinderen nog steeds niet naar school. De Franse bevolking vermaande hem daarom ernstig, waarop een klein mannetje met de naam Napoleon Bonaparte de baas werd. Napoleon was goed in organiseren en organiseerde daarom een steeds groter Frankrijk. Alle Fransen waren het daar wel mee eens.

Napoleon stuurde ook zijn broer naar Nederland, die heel populair was en Nederlands met een gek accent sprak. In Den Haag namen ze dat accent over en dat noemen ze nu Hagenees. Hij stuurde alle kinderen naar school en harkte alle tuintjes. Maar Napoleon vond dat gekke accent niet leuk en haalde zijn broer terug. Met een nieuwe grondwet maakte hij van Nederland een stukje Frankrijk. Dat vonden de Nederlanders weer niet leuk, want daardoor was het met de rust gedaan.

Groot-Nederland

Toen Napoleon eindelijk zijn Waterloo had gevonden, werd België bij Nederland gevoegd, onder toen koning Willem I. Nederlanders waren wel blij met de koning, maar de Belgen niet, want Willem I harkte wel de tuintjes van de Nederlanders, maar niet die van de Belgen. Terwijl een meerderheid van de bevolking katholiek was, maakte Willem I van het hervormde protestantisme de staatsgodsdienst. Nu protesteerden de Belgen, niet tegen de Kerk, dus ze werden niet protestants, maar tegen de Nederlanders en dus werden ze gebelgd.

Ook was er een groep stijfkoppige protestantse intellectuelen die zich tegen de idealen van de Franse Revolutie keerden. Zij waren tegen gelijkheid en tegen vrijheid en tegen broederschap. Daarom noemden zij zichzelf anti-revolutionair. Zij richtten partijen op en scholen en uiteindelijk zelfs een universiteit. Deze universiteit noemden zij de Vrije Universiteit omdat zij tegen vrijheid waren, ze kwamen op voor de ‘kleine luyden’ en waren voor algemeen kiesrecht omdat zij tegen gelijkheid waren en zij deden bijna alles samen omdat zij tegen broederschap waren. De Paus denkt dat ze het zelf niet begrepen en daar heeft hij ongetwijfeld gelijk in.

Ondertussen mochten de katholieken steeds meer tuintjes harken van oude vrouwtjes en bouwden ze overal kerken, zelfs in Amsterdam. “God is dood”, zei Hegel. “God is dood, wij hebben hem vermoord”, zei Nietzsche. In het licht van de Verlichting harkten de katholieken rustig verder.