Over sombere katholieken en de verrezen Heer

Ik zag eens op een christelijk forum iemand klagen over de ‘grafstemming’ van ‘die katholieken’. “Waarom moet bij hen altijd alles zo somber zijn?” vroeg hij zich af. “Ze doen net alsof Christus nooit is verrezen.” Nu vind ik de Heilige Mis alles behalve somber, maar ik kan me best voorstellen hoe iemand met bijvoorbeeld een evangelische achtergrond het maar een saaie, ingetogen boel vindt. Andersom moet ik er niet aan denken om iedere week het uitbundige gejubel aan te moeten horen dat ik weleens heb gehoord tijdens een evangelische viering. Ik denk dat ik al snel een aspirine zou moeten innemen en zou verzuchten: “Ze doen net alsof Onze Lieve Heer nooit heeft geleden.”

Aangezien het leven nu eenmaal vol tegenstrijdigheden zit, kan ook religie niet bestaan zonder de nodige paradoxen. Pogingen om die paradoxen op te heffen leiden in het gunstigste geval tot afvlakking van ons geloof en in het ergste geval tot ketterij. Het mooie van het katholieke geloof is dan ook dat zij de tegenstelling niet alleen omarmt, maar ook ten diepste beleeft. Een krachtig voorbeeld daarvan vinden we in het Paastriduüm dat we afgelopen week hebben mogen vieren. We ontmoeten daarin zowel de lijdende als de verrezen Heer.

Op Witte Donderdag mogen we al wat van het spanningsveld tussen vreugde en verdriet voelen. Voor christenen is het feest, want Jezus Christus heeft de eucharistie en het priesterschap ingesteld. En Jezus viert ook feest. Samen met zijn leerlingen deelt hij al in de vreugde van de Pesach, het einde van de joodse slavernij in Egypte. Hij bereidt zich echter ook voor om zelf een nieuwe uittocht voor de gehele mensheid te bewerkstelligen. Hij zal de dood overwinnen, maar moet daarvoor eerst zelf vernederd, gemarteld, gebroken en gedood worden. We proeven Zijn angst wanneer Hij bidt dat deze beker aan Hem voorbij mag gaan. Daarin zien we trouwens weer een andere belangrijke paradox. Jezus kon onze zonden op zich nemen, omdat Hij volledig God is. Tegelijkertijd kan Hij bang zijn en met ons lijden, en kunnen wij ook met Hem lijden, omdat Hij volledig mens was.

Als we het over de ‘grafstemming’ van katholieken hebben, dan is Goede Vrijdag daarvan het ultieme voorbeeld. Ik was dit jaar al vroeg naar mijn verloofde in Brugge gereisd, en samen gingen we naar de kruisverering in de kathedraal. Eerst werd op prachtige wijze het lijdensverhaal uit het Johannes-evangelie voorgezongen. Toen werd het kruis binnengedragen en nadat de bisschop, Mgr. De Kesel, het doek van het kruis had gehaald, zagen we de gestorven Christus. Een voor een knielden de gelovigen voor het kruis en kusten zij het beeld van de Heer. Daar hing Hij, gebroken en verslagen, een gefaalde Messias.

Toen ik mijn lippen op Zijn borstkas drukte, werd het me teveel. Iedereen heeft zijn kruis te dragen. Ook als redacteur van een website met de nodige katholieke humor, ontkom je daar niet aan. Door Jezus Christus werd ik voor de zoveelste keer geconfronteerd met mijn eigen kruis: een diepgaand lijden dat de keerzijde is van een onvoorwaardelijke liefde voor mijn dochter aan de andere kant van de wereld. Daar, onder het kruis, mocht ik mijn tranen opdragen aan de lijdende God. En daar ook zouden zij zich mengen met al het bloed en alle tranen uit de geschiedenis van de mensheid. Daar, onder het kruis van de God die naar ons toekwam en het lijden op zich nam.

Maar Hij nam natuurlijk niet alleen het lijden op zich, maar ook onze zonden. Vorig jaar was ik vlak voor de Goede Week gaan biechten, maar dit jaar was het daar nog niet van gekomen. Dus gingen mijn verloofde en ik op Stille Zaterdag op onze fietsjes naar de karmelieten om het sacrament van boete en verzoening te mogen ontvangen. Achteraf gezien, hadden we geen beter moment kunnen kiezen. Na het verdriet van Goede Vrijdag en terwijl Onze Lieve Heer – zoals het zo mooi tijdens de geloofsbelijdenis wordt gezegd – was ‘nedergedaald ter helle’, werd het ook voor ons hoog tijd om eens in alle eerlijkheid in de diepte van onze ziel te kijken en onze tekortkomingen bij God neer te leggen.

Wonder boven wonder ben ik erin geslaagd om in de vier uur tussen de biecht en de Paaswake geen doodzonden zoals diefstal, genocide of het veroorzaken van kerkschisma’s, te begaan. Hierdoor kon ik met een schone lei beginnen aan het Paasfeest. Er is geen feest zo fantastisch als het Paasfeest. Wie de plechtige Paaswake aanschouwt en meent dat bij de katholieken alles zo somber is, heeft niets van het hele tafereel begrepen. Het vasten en Goede Vrijdag zijn achter de rug, en terwijl de wereld nog duister is, verschijnt daar plotseling het licht. In een donkere kerk gaan de kaarslichtjes één voor één aan totdat iedereen een brandend kaarsje vasthoudt. Dan groeit het besef: de Heer is waarlijk opgestaan en Hij is zo machtig dat Hij de dood zelf heeft laten sterven.

Mijn verloofde en ik vierden ook de Paaswake in de kathedraal. Tijdens de offerande hadden we het voorrecht om het water en de wijn naar de bisschop te mogen brengen. Even later zegende hij ook de Paaskaars die bestemd was voor de Sint-Michielsbeweging in Brugge. Dat was voor ons een bijzonder moment, omdat dat ook de kaars is waaraan onze huwelijkskaars later dit jaar zal worden ontstoken. De paasvreugde werd op dat moment ook gecombineerd met de vreugde om ons aanstaande huwelijk. Een huwelijk waarin – zo hoop ik – ruimte mag zijn voor het kruis en voor de verrijzenis, voor lijden en voor nieuw leven.

We kunnen vreugde pas echt beleven als we ook het kruis kennen.
We kunnen vreugde pas echt beleven als we ook het kruis kennen.

Ik begrijp christenen dan ook niet wanneer ze menen dat katholieken zo somber zijn. Mensen die een welvaartsevangelie prediken kunnen al helemaal mijn spreekwoordelijke rug op. Zonder het lijdensverhaal kunnen we de vreugde van het evangelie niet ten volle beleven. We kunnen niet elke dag halleluja roepen als we ook de keerzijde niet kennen, waarin we Christus mogen ontmoeten. Al zie ik elke dag een beetje af, dankzij het Paasfeest kan ik met heel mijn hart roepen:

“Laat juichen heel het koor van Gods gemeente,
Laat juichen om zo’n grote Koning,
Juichen om de Overwinning!
Laat de trompetten klinken in het rond!”


Dit artikel is gebaseerd op mijn column in ‘Van Harte Katholiek’ van 9 april 2015 op Radio Maria.

, , , , , , , , , , , , , , , ,

Jaap de Wit

Jaap is geboren in 1978 in het wonderschone Bergen op Zoom, en thans woonachtig in Gouda. Overdag is hij software engineer en ‘s avonds is hij Rooms-Katholiek. Hoewel hij kort na zijn geboorte al een tijdje katholiek is geweest, was hij jarenlang atheïst. Op een dag in 2010 liep hij per abuis tegen het het ware geloof aan en sindsdien zit hij weer stevig in de kerkbanken. Sinds 2012 is hij enthousiast lid van Koor Padua en sinds 2014 is hij ook acoliet in Gouda.

Alle berichten van Jaap


23 reacties op “Over sombere katholieken en de verrezen Heer”

  • sylviavandenheede schreef:

    Drie is een bijbels getal 😉
    Maar goed, Grobbo heeft duidelijk gemaakt waar hij vooral niet in gelooft, en Jaap heeft gezegd waar hij wel in gelooft. Einde vruchteloze discussie, mag ik hopen.

  • GROBBO schreef:

    Wat mensen in hun hoofd ervaren voegt niets wezenlijks toe aan de discussie.

    Om verder niet in te gaan op mijn reactie door het af te doen als gesteggel is mijns inziens een gebrek aan argumenten en een zwaktebod.

  • sylviavandenheede schreef:

    Je hebt je punt gemaakt, Grobbo. Nu ga ik genieten van het volgende artikel op broodje paap. Geen zin in wat Steven ‘gesteggel’ noemt. Vermoeiend, uitputtend en vruchteloos. Het ga je goed.

  • Steven schreef:

    Grobbo heeft nog niet begrepen dat, wanneer het heden ten dage om christelijk geloof gaat, het geen welles-nietes gesteggel betreft maar dat het gaat over wat mensen ervaren hebben. Misschien is het een tip voor Grobbo het bekeringsverhaal van Jaap eens te lezen. Natuurlijk kan alles dus ook dat verkeerd geïnterpreteerd worden, in dit geval bv met de kreet dat het geloof mooi is voor mensen die in een diepe persoonlijke crisis zitten ed. Daar hebben we dan op dat slechts zij aan wie dit leven geen fundamentele vragen stelt het probleemloos door kunnen komen.
    (Dat religie zoveel kwaad gedaan zou hebben en seculiere levensbeschouwingen kennelijk niet, of dat als we elders geboren waren moslim zouden zijn maar nu gelukkig atheïst en heel die riedel, ach ja, dat zijn dan van die steggelkwesties die elk feestje bederven).
    Het verhaal van Jaap: http://broodjepaap.nl/2013/10/15/terugkeer-tot-de-heer/ . Makkelijker kan ik het niet maken.
    Sorry Sylvia, ik kwam even tussenbeide waar ik niks te zoeken heb.

  • sylviavandenheede schreef:

    Je vragen ontwijk ik niet. Ik zeg ja op al die vragen. Waarom vind je het zo belangrijk om te bewijzen dat Jezus niet bestond? Maakt het jou wat uit? Je wordt heus niet per ongeluk een christen als je dat niet kunt bewijzen. Relax. Ik heb simpelweg geen tijd om me druk te maken over artikels en gedachten die ik al honderden keren gehoord of gelezen heb. Op een bepaald moment is het tijd om verder te gaan. Je kunt niet ter plaatse blijven trappelen. Ik ben niet zomaar tot mijn overtuiging van vandaag gekomen. Wat voor gek idee heb je eigenlijk van gelovigen? In onze tijd is geloof het gevolg van een intense zoek- en denktocht. Het klimaat is gunstig voor geboren niet-gelovigen om levenslang niet-gelovig te blijven. Sommigen denken erover na, maar lang niet allemaal. Voor heel wat mensen is ongelovig zijn een onbewuste toestand en geenszins het gevolg van diepe inzichten. Ik neem aan dat het bij jou anders is. Dat is dan een goed punt voor jou.

    • Silvia, bedankt voor je reactie. Het is echter voor mij onbegrijpelijk dat je anno 2015 mijn vragen zo volmondig met “ja” kunt beantwoorden.

      “Maakt het jou wat uit?”
      Religie (niet allen christelijk, maar ook Islam etc.) brengt veel ellende, verdriet en geweld teweeg op deze wereld. De mensheid is heel wat beter af zonder hun ( in mijn ogen) religieuze waandenkbeelden.

      "Je wordt heus niet per ongeluk een christen"

      Inderdaad. In het algemeen is dat een gevolg van je ouderlijke opvoeding.

      "niet zomaar tot mijn overtuiging"

      Hoe ben je dan toch overtuigd geraakt de christelijke (katholiek?) religie als waar te omarmen? Op basis waarvan?

      "Wat voor gek idee heb je eigenlijk van gelovigen?"

      Ik constateer dat gelovigen in de wereld in naam van hun religie tot kwalijke dingen in staat zijn. Dat vreemd genoeg gelovigen in het dagelijkse leven rationele mensen zijn, maar op het gebied van hun religie opeens irrationeel worden. En dit zijn geen gek ideeen, maar feiten.

      “gunstig voor geboren niet-gelovigen”
      Iedereen wordt ongelovig (als atheist) geboren. Je religie is je aangeleerd. Als je in Arabie of Iran was geboren had je nu Mohammed ipv van Jezus geprezen en Allah ipv God aanbeden.

      “ongelovig is een onbewuste toestand en geenszins het gevolg van diepe
      inzichten.”
      Deze zin is veel toepasselijker als je woord “ongelovig” vervangt door gelovig.

  • Sylvia,

    Als je op een openbaar netwerk over Dawkins en atheisten artikelen neerplempt, die een gekleurde en onjuiste voorstelling van zaken weergeven kun je reacties verwachten.

    Dat je niets wil lezen wat jouw dogma’s onder uithalen zie je vaker bij gelovigen. Een boek van een paar duizend jaar oud achterna hollen. Dat is pas achterhaald.
    De vragen aan Steven mag jij ook wel beantwoorden en een bekeringspoging onderbouwd met argumenten zie gaarne tegemoet.

  • Steven,

    Je ontwijkt mijn vragen:

    Geloof jij de verhaaltjes dat:

    Jezus water in wijn veranderde?
    Jezus op het water liep?
    Jezus uit een maagd is geboren?
    Jezus uit de dood is opgestaan?
    Jezus doden tot leven heeft gewekt?
    Jezus demonen uitdreef?

  • Steven schreef:

    Groot gelijk Sylvia, ik zag je reactie pas nadat ik de mijne verstuurd had. Ik had me moeten houden aan mijn voornemen hem elders van antwoord te dienen.

  • Steven schreef:

    Nou Grobbo, dat is al mooier dan ik van je verwacht had. Dus laat ik er maar op antwoorden, op een site en topic die daar niet voor bedoeld zijn.
    Alles selecteren, kopiëren en op Word plakken, dan kunnen we het over pagina’s hebben.
    p. 3: ‘noch kan ik uit de hele 20ste eeuw boeken vinden die het jezusmythicisme beargumenteerd en definitief weerleggen’. Ik wel, moeiteloos.
    p. 3: ‘De moderne verdediging van het jezusmythicisme aan de hand van wetenschappelijk onderzoek begon op het eind van de 18e eeuw in Frankrijk via de Fransmannen Volney en Dupuis’: Lees eens iets van Volney en Dupuis, één bladzijde is genoeg om te weten dat dit met wetenschap nog niks te maken heeft.
    p. 3: ‘Uiteraard werd deze Drews net als Bruno Bauer door de bijbelgeleerden doodgezwegen’. Onkunde, of kolder, waarschijnlijk beide.
    p. 4: ‘en was in mijn leven van bijna een halve eeuw lang, mij er niet van bewust dat er zo’n zienswijze bestaat, hoewel talloze jezusboeken onder mijn ogen waren gekomen’. Hij geeft zijn onwetendheid eerlijk toe, dat dan wel weer.
    p. 5: ‘De zienswijze dat de evangeliën laat zijn geschreven is afkomstig van Bruno Bauer’. Nope.
    p. 5: ‘(Het mythicisme argumenteert) zeker niet op grond van het feit dat de handschriften laat zouden zijn. Eerlijk gezegd heb ik nog nooit een geleerde op deze basis zijn oordeel horen vellen’. Tja, wie is ‘geleerde’ en wie niet, maar het is zeker een gangbare kreet onder mythicisten.
    p. 5: ‘Mythicisten zijn dan ook van mening dat Paulus in het geheel niet schrijft over een historische Jezus, maar enkel een mythische Jezus kent’. Klopt, maar verwacht niet dat ze dan nog serieus te nemen zijn.
    p. 5: ‘Er is bij Paulus dus helemaal geen sprake van een mondelinge overlevering die hij zogenaamd van discipelen van een historische Jezus gehad zou hebben’. Hoe krijgt-ie het verzonnen.
    p. 5: ‘Bruno Bauer concludeerde al dat de christelijke religie een literaire basis heeft, gecreëerd is door schrijvers die niet putten uit een mondelinge overlevering maar uit hun eigen creativiteit’. In een serieus verhaal wordt zoiets niet als een feit gepresenteerd, maar als een these in de geschiedenis van een debat, gevolgd door de kritiek erop.
    p. 6: ‘..dat er een enorm reservoir is aan vroeg-christelijke geschriften en kerkvaders, maar er nergens verwijzingen, of zelfs terloopse opmerkingen voorbij komen, die wijzen op een historische Jezus die ooit geleefd en gepredikt heeft’. Dat is waar het in heel het verhaal om gaat. Daarentegen p. 10: ‘Wat serieus te nemen mythicisten naar voren brengen is ENKEL dat het christelijk geloof ontstond in een wereld waar de mysteriegodsdiensten floreerden, en dat verwantschap daarom te verwachten is en inderdaad opgemerkt kan worden’. De auteur weet kennelijk zelf niet zo goed wat hij aan wil tonen. Jammer dat dat van Grobbo geen wartaal mag heten.
    We kunnen nog wel een uurtje doorgaan maar och, laat maar zitten.
    Wat ik verder aan ‘simpele verhaaltjes’ geloof doet er hier niet toe. Op de diepzinnige vragen van Grobbo is perfect ‘nee’ te antwoorden en tegelijk ervan overtuigd te zijn dat de Jezus van de evangeliën historisch bestaan heeft. Ik doe dat niet, maar vele en goed gekwalificeerde anderen wel.
    Behalve Lendering is er nog een grote aanrader voor Grobbo: https://jandirksnel.wordpress.com/2015/02/10/verwarde-man-verwarde-krant-trouw-de-historiciteit-van-jezus-en-het-ethos-van-de-journalist/

  • sylviavandenheede schreef:

    Noch Steven, noch jou kennende, Grobbo… Ik vind het vooral ‘ach wat zielig’ dat je je bekeringsijver uitleeft op een website die daar niet voor bedoeld is. Zielig en voor mij als gelovige vermoeiend. Een artikel dat probeert aan te tonen dat Jezus niet bestaan heeft, lees ik niet eens. Zo vreselijk achterhaald. En als ik op mijn beurt probeerde jou te ‘bekeren’, zou ik ook ‘ach wat zielig’ zijn en dus laat ik het hierbij.

  • Een inhoudsloze, armoedige op de man reactie van Steven, ach wat zielig toch.

    Gelukkig kan een ieder de link volgen en zelf constateren hoe helder, eerlijk Lendering wordt gefileerd. Niks wartaal.

    Even simpel dan Steven.

    Geloof jij de verhaaltjes dat:

    Jezus water in wijn veranderde?
    Jezus op het water liep?
    Jezus uit een maagd is geboren?
    Jezus uit de dood is opgestaan?
    Jezus doden tot leven heeft gewekt?
    Jezus demonen uitdreef?

  • Steven schreef:

    Tot hier was ik in staat het verhaal waarnaar Grobbo verwijst te lezen. Heel de rest is weer één groot betoog dat er geen historische Jezus bestaan heeft. Met alle halve waarheden, hele onwaarheden, en totale wartaal die we bij dezulken gewend zijn. En dan maar klagen dat ze niet serieus genomen worden, ach wat zielig toch.

  • Steven schreef:

    Als het om de mythologische Jezus gaat sta ik voor alle argumenten open, ik ben werkelijk benieuwd hoe men iets als ‘de paus bestaat niet’ (we zitten op Broodje Paap nietwaar) aan probeert te tonen. En ziet, mijn inspanning dit te lezen lijkt beloond te gaan worden. ‘Wat serieus te nemen mythicisten naar voren brengen is ENKEL dat het christelijk geloof ontstond in een wereld waar de mysteriegodsdiensten floreerden, en dat verwantschap daarom te verwachten is en inderdaad opgemerkt kan worden’. Daar kunnen we het over hebben, ook Lendering onderschrijft dat volledig. De moeite waard om verder te proberen te lezen. Het is dan heel iets anders dan het mythologicistische dogma dat Grobbo verkondigt, nl dat Jezus ‘een met verzonnen verhaaltjes opgebouwde mythe‘ is, en dat ‘al die Jezus verhaaltjes uit een dikke duim zijn gezogen’. Als je een betere plaats hebt om deze discussie te voeren –Broodje Paap is er niet de aangewezen plaats voor en dit topic nog veel minder- dan hoor ik het wel.

  • margootje schreef:

    Waarde Jaap de Wit, Ik ken het genoegen Broodje Paap al enige tijd te lezen en ik geniet enorm van veel bijdragen. Echter, ik ging ervan uit dat u hier een (geweldige overigens) parodie op roomse paasmysterie kitch had gepubliceerd, maar na het lezen van de reacties is de twijfel gekomen. Meent u het serieus? of is het Broodje Paap waardige humor? Ik hoop toch het laatste!

  • Steven schreef:

    Mooi dat ik hier, speciaal voor Grobbo, naar historicus Jona Lendering kan verwijzen. Die mythologische Jezus is de discussie niet waard. http://mainzerbeobachter.com/, zoek ‘Jezus’, en je kunt vooruit. Beetje bot overigens om op zo’n verhaal met een dergelijke reactie te komen, alsof je het een ander niet gunt iets aan z’n geloof te hebben.

  • Mooi geschreven, Jaap, en ja, ook ‘jonge’ levens wordt het leed niet bespaard.

    (Echter, Hij bereidt… zich wel voor met een t… aan dat werkwoord. Sorry, maar taalkemel(tjes) moet ik toch altijd even aanprikken….)

Laat een reactie achter op flipsonius Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *